กฎหมาย / ระเบียบที่ควรรู้เกี่ยวกับ การติดป้ายกลางแจ้ง ในโลกของการตลาดที่เต็มไปด้วยการแข่งขัน ป้ายโฆษณานอกบ้าน (Out-of-Home หรือ OOH) ถือเป็นอาวุธสำคัญที่ช่วยสร้างการรับรู้ในวงกว้าง แต่คุณรู้หรือไม่ว่า… ป้ายโฆษณาที่คุณติดตั้งไปนั้น อาจกลายเป็น “ระเบิดเวลาทางกฎหมาย” ที่พร้อมจะระเบิดเป็นค่าปรับมหาศาล หรือหนักกว่านั้นคือโทษจำคุกได้ทุกเมื่อ!
เรามักจะคิดถึงแต่เรื่องดีไซน์ที่สวยงามและโลเคชั่นที่ดึงดูดสายตา จนลืมไปว่าการติดตั้งป้ายกลางแจ้งนั้นอยู่ภายใต้การควบคุมของ กฎหมายหลายฉบับ ตั้งแต่ระดับพระราชบัญญัติควบคุมอาคาร ไปจนถึงข้อบัญญัติท้องถิ่นของแต่ละจังหวัดหรือเขต
วันนี้ผมจะพาคุณมา “แกะรหัส” กฎหมายและระเบียบที่สำคัญที่สุดเกี่ยวกับการติดป้ายโฆษณากลางแจ้ง ที่ไม่ว่าคุณจะเป็นเจ้าของป้ายบิลบอร์ดขนาดใหญ่ หรือแค่ป้าย Standee หน้าร้าน ก็ต้องรู้ให้ลึกถึงแก่น เพื่อให้ธุรกิจของคุณรอดพ้นจากโทษทางกฎหมายและสร้างภาพลักษณ์ที่น่าเชื่อถือ!
กฎหมายแม่บท—เมื่อป้ายโฆษณาถูกจัดเป็น “อาคาร”
กฎหมายหลักที่คุมเข้มที่สุดในการติดตั้งป้ายโฆษณาขนาดใหญ่คือ พระราชบัญญัติควบคุมอาคาร พ.ศ. 2522 และที่แก้ไขเพิ่มเติม เพราะตามกฎหมายนี้ “ป้ายโฆษณาขนาดใหญ่” ไม่ใช่แค่ป้าย แต่ถูกจัดว่าเป็น “อาคาร” ประเภทหนึ่ง!
1. คำจำกัดความของ “ป้ายที่ต้องขออนุญาต”
ป้ายโฆษณาจะถูกถือว่าเป็น “อาคาร” และต้องยื่นขออนุญาตจากเจ้าพนักงานท้องถิ่น (เช่น อบต. เทศบาล หรือสำนักงานเขต) หากมีลักษณะเข้าข่ายอย่างใดอย่างหนึ่งดังต่อไปนี้:
- ป้ายที่ติดตั้ง/ตั้งห่างจากที่สาธารณะ และมีระยะห่างในทางราบน้อยกว่าความสูงของป้ายเมื่อวัดจากพื้นดิน
- มีขนาดความกว้างของป้ายเกิน 50 เซนติเมตร
- มีความยาวเกิน 1 เมตร
- มีเนื้อที่ของป้ายเกิน 5,000 ตารางเซนติเมตร (0.5 ตารางเมตร)
- มีน้ำหนักรวมเกิน 10 กิโลกรัม (รวมสิ่งที่สร้างขึ้นสำหรับติดตั้งป้ายด้วย)
การตีความที่สำคัญ: หากป้ายร้านค้าของคุณมีขนาดใหญ่กว่า $0.5$ ตารางเมตร หรือหนักกว่า 10 กิโลกรัม คุณต้องขออนุญาตการก่อสร้าง/ดัดแปลงอาคาร ให้ถูกต้อง มิฉะนั้นถือว่าก่อสร้างผิดกฎหมาย!
2. ข้อกำหนดด้านความปลอดภัยและวัสดุ (Structural and Material Requirements)
กฎหมายควบคุมอาคารให้ความสำคัญกับ “ความมั่นคงแข็งแรง” และ “ความปลอดภัยของสาธารณะ” เป็นอันดับแรก
- ความมั่นคงแข็งแรง: ป้ายต้องมีโครงสร้างที่มั่นคงแข็งแรง ไม่ล้มหรือพังง่าย เมื่อเกิดลมพายุหรือแผ่นดินไหว โดยวิศวกรต้องรับรองแบบและคำนวณโครงสร้าง
- วัสดุทนไฟ: สิ่งที่สร้างขึ้นสำหรับติดหรือตั้งป้าย (เช่น โครงสร้างหลัก) ให้ทำด้วย วัสดุทนไฟทั้งหมด เพื่อป้องกันการลุกลามของเพลิงไหม้
- ไม่บดบังทัศนวิสัย: ป้ายต้องไม่บดบังทัศนวิสัยของผู้ขับขี่, ไม่บดบังป้ายจราจรหรือสัญญาณไฟฟ้าจราจร, และไม่บดบังแสงสว่างของสาธารณูปโภค
3. โทษของการฝ่าฝืน พ.ร.บ. ควบคุมอาคาร
หากคุณติดตั้งป้ายโฆษณาขนาดใหญ่โดยไม่ขออนุญาต หรือไม่ปฏิบัติตามข้อกำหนด:
- คำสั่งรื้อถอน: เจ้าพนักงานท้องถิ่นมีอำนาจสั่งให้ระงับการใช้ หรือสั่งให้รื้อถอนป้ายที่ผิดกฎหมาย
- โทษทางอาญา: หากไม่รื้อถอนตามคำสั่ง อาจต้องรับโทษจำคุกไม่เกิน 6 เดือน หรือปรับไม่เกิน 100,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ และอาจถูกปรับเป็นรายวันอีกวันละไม่เกิน 30,000 บาท จนกว่าจะปฏิบัติตาม!
กฎหมายรักษาความสะอาด—ระเบียบป้ายในที่สาธารณะ (Public Space Control)
หากป้ายของคุณไม่ได้ตั้งอยู่บนอาคารหรือที่ดินส่วนตัว แต่ติดตั้ง “ในที่สาธารณะ” (เช่น เสาไฟฟ้า, ทางเท้า, สะพานลอย, ริมถนน) จะอยู่ภายใต้การควบคุมของ พระราชบัญญัติรักษาความสะอาดและความเป็นระเบียบเรียบร้อยของบ้านเมือง พ.ศ. 2535
1. หลักการ “ห้ามติดในที่สาธารณะ เว้นแต่ได้รับอนุญาต”
มาตรา 10 ของ พ.ร.บ. นี้ระบุชัดเจนว่า การโฆษณาด้วยการปิด ทิ้ง หรือโปรยแผ่นประกาศหรือใบปลิวในที่สาธารณะ จะกระทำได้ต่อเมื่อได้รับหนังสืออนุญาตจากเจ้าพนักงานท้องถิ่น และต้องปฏิบัติตามเงื่อนไขที่กำหนด
2. พื้นที่ “สีแดง” ห้ามติดป้ายเด็ดขาด (No-Go Zones)
กรุงเทพมหานครและท้องถิ่นส่วนใหญ่มีประกาศห้ามติดตั้งป้ายโฆษณาในบริเวณที่สำคัญดังนี้:
- คร่อมถนนหรือทางสาธารณะ (ยกเว้นสะพานลอยบางแห่งที่จัดไว้ให้)
- วงเวียน, อนุสาวรีย์, สะพาน, สะพานลอย (ทั้งคนเดินข้ามและรถข้าม)
- รั้วหรือแผงเหล็กริมถนน หรือขอบทางเท้า
- ป้ายจราจรและสัญญาณไฟฟ้าจราจร รวมถึงเสาหรือโครงสร้างใกล้เคียง
- รั้ว/กำแพง/ผนังอาคารของทางราชการ
- ศาลาที่พักผู้โดยสาร, เกาะกลางถนน, สวนหย่อม, สวนสาธารณะ
- ต้นไม้และเสาไฟฟ้าซึ่งอยู่ในที่สาธารณะ
บทเรียนจากเสาไฟฟ้า: การติดป้ายเล็กๆ หรือแผ่นประกาศบนเสาไฟฟ้าถือเป็นการกระทำผิดกฎหมายรักษาความสะอาดฯ ทันที และเจ้าหน้าที่เทศกิจมีอำนาจสั่งรื้อถอนและปรับได้
3. ระยะเวลาการอนุญาต (Short-Term Permit)
- ป้ายโฆษณาที่เป็นการค้า: มักจะอนุญาตให้ติดตั้งครั้งละไม่เกิน 60 วัน
- ป้ายโฆษณาที่ไม่เป็นการค้า: มักจะอนุญาตครั้งละไม่เกิน 30 วัน
- ภาระผูกพันของผู้ขออนุญาต: ผู้ได้รับอนุญาตต้องจัดทำหนังสือรับรองว่าจะ เก็บ, ปลด, รื้อถอน, ขูดลบ, หรือล้าง ป้ายโฆษณาเมื่อหนังสืออนุญาตหมดอายุ ไม่เกิน 3 วัน
กฎหมายภาษีป้าย—หน้าที่ที่ต้องปฏิบัติทุกปี
นอกเหนือจากค่าธรรมเนียมการขออนุญาตติดตั้งแล้ว ผู้ประกอบการยังมีหน้าที่ต้องชำระ ภาษีป้าย ตาม พระราชบัญญัติภาษีป้าย พ.ศ. 2510
1. ใครบ้างที่ต้องเสียภาษีป้าย?
- เจ้าของป้าย หรือผู้ครอบครองป้ายที่ติดตั้งเพื่อหารายได้ หรือเพื่อโฆษณาการค้า กิจการ หรือผลิตภัณฑ์
- ป้ายที่ต้องเสียภาษีคือ ป้ายที่มีอักษร ภาพ หรือเครื่องหมายที่ใช้ในการโฆษณา
2. อัตราการคำนวณภาษี (Calculation Rates)
ภาษีป้ายจะคำนวณตามพื้นที่ของป้าย (ตารางเซนติเมตร) และแบ่งตามประเภทของข้อความ:
- ประเภทที่ 1: ป้ายที่มีอักษรไทยล้วน (อัตราภาษีต่ำที่สุด)
- ประเภทที่ 2: ป้ายที่มีอักษรไทยปนกับอักษรต่างประเทศ หรือปนกับภาพ/เครื่องหมาย
- ประเภทที่ 3: ป้ายที่มีแต่อักษรต่างประเทศ หรือมีแต่อักษรต่างประเทศกับภาพ/เครื่องหมาย (อัตราภาษีสูงสุด)
3. การยื่นแบบและกำหนดเวลา
- ยื่นแบบ (ภ.ป.1): เจ้าของป้ายต้องยื่นแบบแสดงรายการเพื่อเสียภาษีป้าย (ภ.ป.1) ภายในเดือนมีนาคม ของทุกปี
- โทษปรับ: หากไม่ยื่นแบบภายในกำหนดเวลา จะถูกปรับเงินเพิ่มตามกฎหมายภาษีป้าย
กฎหมายควบคุมเสียงโฆษณา (Sound Amplification Control)
สำหรับผู้ที่ใช้ เสียง ประกอบการโฆษณา หรือการประชาสัมพันธ์หน้าร้าน (เช่น ใช้รถประชาสัมพันธ์, ลำโพงหน้าร้าน) จะต้องขออนุญาตตาม พระราชบัญญัติควบคุมการโฆษณาโดยใช้เครื่องขยายเสียง พ.ศ. 2493
1. ข้อห้ามสำคัญ: ระยะห่าง 100 เมตร
ห้ามใช้เสียงโฆษณาในระยะใกล้กว่า 100 เมตร จากบริเวณสถานที่ต่อไปนี้:
- โรงพยาบาล
- วัดหรือสถานที่บำเพ็ญศาสนกิจ
- โรงเรียนระหว่างทำการสอน
- ศาลสถิตยุติธรรมในระหว่างเวลาพิจารณาคดี
2. การอนุญาตและโทษปรับ
- ต้องขออนุญาต: ไม่ว่าจะโฆษณาเพื่อการค้า (เช่น รถแห่ประชาสัมพันธ์สินค้า) หรือไม่เป็นไปในทางการค้า (เช่น งานทำบุญ) ก็ต้องขออนุญาตจากเจ้าพนักงานท้องถิ่นก่อน
- ควบคุมความดัง: เจ้าพนักงานมีอำนาจสั่งให้ลดเสียงลงได้ หากเสียงนั้น “ก่อความรำคาญแก่ประชาชน”
- โทษ: หากโฆษณาผิดเงื่อนไขในใบอนุญาต หรือไม่ปฏิบัติตามคำสั่งให้ลดเสียง/หยุดโฆษณา อาจมีโทษทางกฎหมาย
การทำธุรกิจในยุคนี้ไม่ได้มีแค่เรื่องกำไรขาดทุน แต่ยังรวมถึง “ความเสี่ยงทางกฎหมาย” ที่ผู้ประกอบการต้องรับผิดชอบ หากคุณกำลังลงทุนในป้ายโฆษณากลางแจ้ง ไม่ว่าจะเป็นบิลบอร์ดหลักล้าน หรือป้ายตั้งหน้าร้านหลักพันบาท การศึกษาและปฏิบัติตามกฎหมายอย่างเคร่งครัดคือการลงทุนที่ชาญฉลาดที่สุด!
อย่าปล่อยให้ความไม่รู้ทำให้คุณต้องเผชิญกับค่าปรับมหาศาล หรือการถูกสั่งรื้อถอนป้ายที่ลงทุนไปแล้ว! การปรึกษาวิศวกรและเจ้าพนักงานท้องถิ่นก่อนเริ่มงาน คือทางออกที่ดีที่สุด!
สนใจสอบถามรายละเอียดเลย
Print Your Vision with A Print
งานพิมพ์ระดับพรีเมียม คมชัด สีสด ทนทาน ไม่ว่าจะเป็น บรรจุภัณฑ์, ป้ายโฆษณา, นามบัตร, โบรชัวร์ หรือสื่อสิ่งพิมพ์ทุกรูปแบบ เราพร้อมดูแลคุณด้วยบริการที่รวดเร็วและได้มาตรฐาน
📌 สนใจบริการพิมพ์คุณภาพสูงติดต่อ Aprint
📞 ติดต่อเราได้ที่ 02 320 2080
📧 Line : https://line.me/R/ti/p/@499xgedn
💻 ดูรายละเอียดเพิ่มเติมที่ aprint.co.th
#Aprint #พิมพ์ดิจิทัล #พิมพ์บรรจุภัณฑ์ #งานพิมพ์คุณภาพ #ป้ายโฆษณา #DigitalPrint 🚀
